Bệnh tiểu đường ở trẻ em đang tăng một cách bí ẩn

Con số trẻ em ở Đức mắc bệnh tiểu đường tuýp 1 tăng đột biến. Nguyên nhân không phải do nghiện đồ béo hay đồ ngọt. Lý do vẫn chưa rõ.

Bác sỹ trưởng của bệnh viện nhi ở Hannover kiêm chủ tịch hội Hỗ trợ bệnh nhân tiểu đường Đức, Thomas Danne cho rằng nếu tìm ra được nguyên nhân bệnh tiểu đường type 1 tăng thậm chí có thể nhận được giải Nobel. Ngày càng nhiều trẻ bị mắc tiểu đường dạng 1, và bệnh xuất hiện ngày càng sớm. 

Tiểu đường trẻ em đang tăng nhanh

Tiểu đường là bệnh rối loạn trao đổi chất thường thấy nhất ở trẻ. Gần 30.000 trẻ dưới 18 tuổi ở Đức mắc bệnh tiểu đường tuýp 1. Theo nhiều nguồn khác nhau thì hàng năm con số trẻ mới mắc bệnh tăng khoảng 2-4%. Hệ thống miễn dịch gây rối loạn và phá hủy các tế bào sản xuất insulin. Dạng 2, còn gọi là đái tháo đường ở người lớn, insulin thường không đủ với người béo phì, cơ thể tới lúc nào đó không thể sản xuất thêm cho đủ. Tình trạng này chỉ góp phần nhỏ ở trẻ. 

Phần Lan là nước có nhiều trẻ mắc tiểu đường type 1 nhất. Có khoảng 20 gen liên quan tới tiểu đường tuýp 1. Thiếu vitamin D cũng có thể là vấn đề, hay do chế độ ăn uống không hợp lý. Danne nói: “Chúng tôi biết bệnh là do một loại virus nhất định gây ra, nhưng có thể chắc chắn một điều là đồ ngọt không liên quan.” 

Trẻ nhỏ mắc bệnh thường là gánh nặng lớn với gia đình. 6 lần một ngày phải lấy đường trong máu để kiểm tra và khoảng 4 lần tiêm insulin vào cơ thể. Nhiều khi còn phải đánh thức trẻ vào ban đêm. Sự phát triển, vận động và nhiễm trùng ảnh hưởng tới quá trình trao đổi chất theo cách không lường trước được. 

Trong trường hợp xấu nhất, lượng đường cao có thể gây tử vong. Hạ đường huyết cũng nguy hiểm không kém, nó gây tình trạng suy giảm nhận thức. Khi đứa trẻ lớn lên và có trách nhiệm với bản thân, thì điều này không hẳn là dễ dàng hơn. 

Trẻ vị thành niên hay bị hạ đường huyết do uống rượu hay sử dụng thuốc Exstasy. Danne kể chuyện về một cậu thanh niên bị hạ đường huyết khi chơi thuyền buồm. Cậu nói với bạn mình là sẽ ăn rồi bơi vào bờ. Nhưng cuối cùng cậu không thể tới nơi. 

Nguyên nhân của bệnh đái tháo đường dạng 2 là do cấu trúc gen, béo phì và lười vận động. 6 triệu người Đức mắc dạng 2 này, trong đó phần nhiều là thanh niên, hiếm thấy ở trẻ em. Phó chủ tịch nhóm nghiên cứu bệnh tiểu đường của trung tâm Helmholt, Munic, Michael Hummel cho biết, đái tháo đường type 2 tăng ở trẻ em là không đúng, độ tuổi thường thấy là 25-35 tuổi. 

Trong cuộc chiến chống lại sự béo phì 20 nước trên thế giới đã quyết định tăng thuế đối với đồ uống chứa đường, nhiều nước như Mexico đang cân nhắc việc này. Ở đó có tỉ lệ người béo phì nhiều hơn cả Mỹ và cứ 10 người lại có 1 người bị tiểu đường. 

Dạng 2 có thể trị liệu bằng việc giảm cân và vận động nhưng type 1 thì không có thuốc chữa. “Điều duy nhất có thể làm là đưa insulin vào, chúng tôi chỉ có thể đưa ra những giải pháp kỹ thuật”, ông Danne nói. Mới đây các bệnh nhân được dùng thử tuyến tụy nhân tạo tại nhà. Thiết bị này tự động đo lượng đường trong mô tế bào, và đưa vào lượng insulin vừa đủ. Đây có thể là hy vọng mới cho trẻ mắc bệnh tiểu đường.